ความรู้พื้นฐานของ CSS

ThaiCSS ขอแนะนำนักเขียนใหม่ Kulachat Kena หนุ่มขอนแก่นคนนี้จะมาขอจับจองบอกเล่าเรื่องราวง่ายๆ สบายๆ ที่เราอาจจะลืมหรือมองข้ามไป รวมไปถึงเกร็ดเล็กเกร็ดน้อย แบบเบาๆ

เพราะที่ผ่านมาหลายๆ ท่านอาจจะเบื่อหน่ายกับบทความที่ผม (พร อันทะ) เขียนเอาไว้ซึ่งส่วนใหญ่ล้วนกำกวมและยุ่งยากแก่การทำความเข้าใจ ไทซีเอสเอสจึงแก้เกมด้วยการเปิดรับนักเขียนหน้าใหม่มาเป็นเหยื่อความขี้เกียจต่อๆ ไป

ในบทความแรกนี้พูดถึเรื่องการใช้ Substring Maching Attribute Selectors แบบ Subfix เข้ามาใช้ในการกำหนดให้ Class อะไรก็ตามที่มีค่าลงท้ายเท่ากับ icon แสดงผลออกมาเป็นรูป icon ตามที่ต้องการ
โดยใช้ background-position แยกตำแหน่งการแสดงผล เซิญแซบครับ

สวัสดีชาว ThaiCSS ทั้งขาประจำและขาจร บทความนี้เป็นบทความแรก แหวก ชิมิ๊ ของผมหลังจากที่ติดตามเว็บนี้มากว่า 5 ปี ในบทความนี้ผมจะพูดถึงเรื่องการ Generated Content ด้วย Properties “Content” นะครับ โดย Properties นี้ผมมองว่าค่อนข้างมีประโยชน์มาก แต่ยังไม่ค่อยถูกนำมาใช้งาน ผมขอยกตัวอย่างมาให้ดูว่าเราสามารถนำไปใช้งานยังไงได้บ้าง

คุณสมมัติต่างๆ มีดังนี้

1. <string>หมายถึง การกำหนด Text ที่เราต้องการแสดง
2. <uri>หมายถึง การเรียกรูปหรือไฟล์ที่เราต้องการให้แสดงผลออกมาโดยอัตโนมัติ
3. <counter>หมายถึง การแสดงจำนวนที่เรานับโดยการระบุชื่อเนื้อหาให้ตรงกับที่เราตั้งค่าไว้จาก counter-reset* และเราสามารถกำหนดสไตล์แบบ List-Style ได้ด้วย
4. open-quote and close-quoteหมายถึง การเปิดและปิดเครื่องหมายคำพูดในกรณีที่เราต้องการใช้งานในลักษณะของ Quote
5. no-open-quote and no-close-quoteหมายถึง การสั่งยังไม่ให้ปิด Quote แต่ให้จำค่าไว้และอ้างอิงการปิดหรือเปิด Quote ก่อนหน้านี้
6. attr(X)หมายถึง การดึงเนื้อหาจาก Attribute ที่เรากำหนดมาแสดงผลโดยอัตโนมัติ

การเริ่มต้นอย่างถูกวิธีและมีแนวทาง ถือเป็นก้าวสำคัญที่สามารถส่งผลให้การเรียนรู้ ศึกษาเรื่องราวใดๆ ก็ตามเป็นไปอย่างมีแบบแผนและพัฒนาก้าวหน้าได้อย่างรวดเร็ว ไม่ต้องไปเสียเวลาทดลองหรือซุ่มเสี่ยงในสิ่งที่ยังไม่รู้ว่าถูก หรือผิด เพียงแค่เอาเวลาที่เหลือนั้นไปพัฒนา ต่อยอดสิ่งที่มีอยู่นั้นให้ดียิ่งขึ้นไป

แต่ถ้าหากว่า สิ่งที่มันมีอยู่นั้น มันอยู่ตรงไหนกัน “คำถามนี้ ถือเป็นปัญหาหลัก” ในแวดวงการทำงานในส่วนของ CSS และ HTML ของเมืองไทยเรามาหลายปี หรือจะบอกได้ว่าตั้งแต่เริ่มมีคำว่า Tableless หรือ CSS ไหลเข้ามาในหัวของนักพัฒนาเว็บชาวไทยโน่นเลยก็ว่าได้

เพราะมันเพิ่งเริ่ม เพิ่งเกิด จึงไม่มี หรือมีน้อย ส่วนที่มีน้อยนั้นก็ใช่ว่าจะเปี่ยมไปด้วยคุณภาพ หรือที่มีอยู่ดันเปี่ยมไปด้วยความด้อยคุณภาพ จึงทำให้ส่วนงานที่กล่าวมานั้น ยังไม่มีแนวทางหรือต้นแบบในการเรียนรู้ ปฏิบัติอย่างชัดเจน

ก่อนหน้านี้ผมได้เขียนบทความ เรื่อง “แนวคิดการตั้งชื่อ Class และ ID ใน HTML เพื่อ Web 4.0” เอาไว้ ซึ่งเวลาก็นานพอสมควร ส่วนใหญ่บทความที่ผมเขียน มันมักจะไม่จบในตอน ซึ่งจะมีการแนะนำให้รออ่านในตอนต่อไป แล้วตอนต่อไป มันก็ไม่ยอมเขียนสักที บทความนี้ก็เช่นกันครับ เป็นบทความตอนต่อ ที่ต้องใช้เวลาร่วม 1 ปี จนสามารถเกิดขึ้นได้

ถึงแม้ว่า ผ่านมา 1 ปีแล้ว ผมก็ยังเชื่อว่า เนื้อหานั้นก็ยังไม่สายเกินไปอยู่ดี เพราะส่วนใหญ่ ไทซีเอสเอส มักจะเขียนบทความในฝัน กว่าที่พวกผมจะตื่นจากฝันมาเขียนบทความนอกฝันก็หลายปี แต่ตั้งแต่นี้ไป พวกผมคงเขียนบทความที่อ่านกันแล้วเข้าใจง่ายยิ่งขึ้นให้เหมาะสมกับประเทศที่กำลังพัฒนา และจะกำลังพัฒนาต่อไปไม่มีที่สิ้นสุดอย่างเมืองไทยของเรา

หลายๆ คนที่แวะเข้ามาอ่านบทความที่ ThaiCSS ชักจะเริ่มอ่านบทความที่ผมเขียนไม่รู้เรื่องบ้างแล้ว ตอนนี้ ผมพยายามปรับปรุงรูปแบบการเขียน ยกตัวอย่างให้เห็นภาพ เพื่อที่จะได้เข้าใจกันได้ง่ายขึ้น แต่ ในความรู้สึกของคนทั่วไป มันก็ยังยากที่จะเข้าใจอยู่ดี

เมื่อก่อนนี้ ผมคิดหาทางแก้ไขอยู่เหมือนกัน ว่าจะเขียนยังไงให้มันง่ายสำหรับคนทั่วไป

คิดไปคิดมา ก็ถึงบางอ้อ ว่า "ThaiCSS ไม่ได้มีสำหรับคนทั่วไป" นี่หว่า แสดงว่าหลุดกลุ่มเป้าหมาย เพราะฉะนั้น กลุ่มเป้าหมายมี ห้าคน ที่นั่งฟัง เราก็ไม่จำเป็นที่จะต้องพูดเสียงดังๆ เพื่อให้คนที่เดินผ่านมาผ่านไปได้ยินหรือพยายามให้เขาเข้าใจด้วย รบกวนเขาเปล่าเปล่า ถ้ามีคนอื่นสนใจ เดี๋ยวเขาจะมานั่งฟังเอง แต่บางที ถ้าห้าคนที่นั่งอยู่หนีหมด ก็แสดงว่าหมดอนาคต ผมพับเสื่อกลับบ้านได้เลย

ไม่ฉะนั้น มันจะหลุดกลุ่มเป้าหมาย

ส่วนใหญ่แล้ว คนที่คิดเขียน CSS ในตอนแรก คงคิดว่ามันง่ายๆ อะไรก็ได้ เช่น ผัดไทประตูผี หรือ ข้าวต้มราชวงศ์ อะไรประมาณนั้น แต่หารู้ไม่ว่า CSS มัน ซุปหน่อไม้ใส่ใบขิง ชัดๆ จัดเป็นอาหารเฉพาะกลุ่ม คิดจะกิน ต้องกินเป็นอาชีพ กินแบบพาร์ทไทม์ไม่ได้ แต่ก็อย่างว่า ตลาดมันไม่ค่อยกว้าง เสี่ยงต่อการอดตายสูง หากกินผิดหลัก ถ้าปฏิบัติตามมาตรฐาน อย. แล้ว รับรอง ได้ใบประกาศ แน่นอน ส่วนประกาศว่าเป็นอะไรนั่น ก็อีกอย่างหนึ่ง

เมื่อเราใช้ !important เติมท้าย value ของ property ใดใดของ CSS โมเดิร์นบราวเซอร์ส่วนใหญ่นั้นจะเลือกทำตามคำสั่งนี้ แต่ทว่า IE6 หรือ เวอร์ชั่นต่ำกว่านั้น จะมีปัญหากับเจ้า !important นี้ คือ เมื่อมีการเขียน prooperty เดียวกันซ้ำเข้าไปใน attribute เดียวกันอีกครั้งนั้น เจ้า IE6 หรือ ในเวอร์ชั่นต่ำกว่านั้นจะทำตาม property ตัวเดียวกัน ที่เขียนไว้ล่างสุดแทน

พูดง่าย ๆ ว่ามันไม่เห็น priority value ของ !important ด้วยเหตุนี้เราสามารถเอาไปประยุกต์ใช้ในงานต่าง ๆ ของเราได้ ดังตัวอย่าง

p {background: green !important; background: red; }

เมื่อคุณลองนำไปเปิดใน modern browser ตัวหนังสือทั้งหมดใน p จะแสดงผลเป็น paragraph ที่มีสีพื้นหลังเป็นสีเขียว แต่ใน IE6 หรือ ต่ำกว่าจะแสดงเป็นสีแดงแทน

หวังว่าคงเป็นประโยชน์ในการนำไปใช้ครับ ขอโทษที่ไม่ได้เขียนเกี่ยวกับการ hack นาน