CSS

ไม่ได้เขียนอะไรเกี่ยวกับการลงมือทำบ้างเลย เขียนแต่เรื่อง concept แนวคิดมานานพอสมควรแล้ววันนี้ท่านเจ้าสำนักของเรา แยบ ๆ ผมมาว่าปลาเอ้ย เขียนเกี่ยวกับวิธีการปฏิบัติสักหน่อยสิ นักเขียนท่านอื่น เขาไม่ส่งบทความมาเสียที เขียนไปก่อนละกัน โอเค ก็ไม่รู้จะเขียนอะไรน่ะนะ O_o นั่งคิดอยู่นาน เอา Rollover Navigation ละกันนะ แบบแรกเป็นรูปภาพ Rollover ง่าย ๆ เลยละกัน เผื่อท่านใดอยากได้แนวทางการนำไปใช้ ถ้าท่านใดรู้แล้วก็มาแลกเปลี่ยนกันเผื่อจะได้อะไรที่มันประหยัดกระทัดรัด เอามาอวดมาเฉิดฉายกันหน่อย ในส่วนของ xhtml

เริ่มต้นเลยเรื่องของการออกแบบ คุณจะต้องออกแบบให้ครบทั้ง 2 สถานะ หลาย ๆ สถานะเอาไว้ก่อนไว้พูดกันวันอื่นวันนี้เอาเริ่ม ๆ ประเดี๋ยวจะโดนโพสด่าเอา ปกติก็เขียนเดา ๆ เมา ๆ อ่านไม่เข้าใจอยู่แล้ว เข้าเรื่อง ๆ เมื่อออกแบบ Navigation Bar ของเราครบสองสถานะแล้ว ให้เอามาเรียงตัวกันแบบนี้ครับ (สถานะปกติวางไว้ด้านบน, สถานะไม่ปกติเอ้ยสถานะที่ Rollover เมื่อเอาเมาส์มาวางเหนือมัน เอาไว้ข้างล่าง) ดังภาพประกอบ

(ภาพใช้ประกอบการสาธิต ห้ามนำเอาไป copy ดัดแปลง หรือ ทำซ้ำ ถ้าจับได้มีความผิดทางกฏหมาย และ ผิดที่ไว้ใจ)

เมื่อได้สมอารมณ์หมายแล้วเราก็ฟันมันซะ เอ้ยตัดมันซะ แยกกันเป็นก้อนเพื่อนำไปใช้งาน ดังตัวอย่างนี้ครับ

แล้วก็ตั้งชื่อให้สัมพันธ์กับการใช้งานซะ เช่นปุ่มนี้เป็นปุ่ม "home" ก็ตั้งชื่อมันว่า "home.jpg" ไม่เอาแบบนี้นะ "Nav-001.jpg" ไม่เอานะครับ เพราะอะไร … ก็เพื่อ findability ไงครับ เพื่อการสืบค้นที่ดี แล้วทำไมต้อง JPG ไม่ใช่เพราะอยากโชว์ว่าโฮสฉันแรงต้องดูความละเอียดของงานที่ออกแบบมาด้วย ถ้าไม่หวือหวามากก็ไม่ต้องอาศัยความละเอียดมากก็ได้ครับ เช่น ถ้าการออกแบบเป็นแค่ font ที่ไม่มีอยู่ในเครื่องทั่วไป สถานะปกติ กับ สถานะ rollover แค่เพียงเปลี่ยนสรตัวหนังสือคุณก็ตัดมันออกมาเป็น GIF หรือ PNG ก็ได้ตามสะดวกเลยครับผม จากนั้นเราก็จะมาเตรียม XHTML Structure ให้หนู ๆ ของเราดังนี้

css2 และ css3 มีรูปแบบการใช้งาน selectors เพิ่มมากยิ่งขึ้นและแตกต่างกันออกไป มาดูกันว่า css3 มี selectors เพิ่มมา มากน้อยเท่าใด และเราจะเตรียมตัวนำไปใช้ได้อย่างไรกันบ้าง

เราจะเตรียมตัว ต้อนรับการมาถึงของ IE8 กันอย่างไรให้สมศักดิ์ศรี ถึงแม้ว่า ต้นมีนาคมนี้ ความไม่แน่นอน ยังคงมีอยู่สูงว่า จริงๆ แล้วเบต้า จะออกมาให้เราลองใช้กันทันหรือไม่ 5 มีนาเราคงเห็นคำตอบกัน แต่เรานั่งพิจารณาดูกันให้ถี่ถ้วนกันอีกสักนิดว่า เราจะนำ Selectors ทั้งสองเวอร์ชั่นเหล่านี้ มาใช้งานให้คุ้มกันอย่างไรบ้าง

ปัจจุบัน Selectors รูปแบบหลักๆ ที่เราใช้กันบ่อยมาก ก็คงจะมี

หลังจากที่ลองเล่นกับ CSS แบบ Liquid Layout ไปแล้วตอนนี้มาลองเล่นแบบอื่นกันดูบ้างครับ Elastic Layout เป็นรูปแบบการเขียน CSS ที่ผมนำมาเสนอเป็นรูปแบบที่สอง จะเป็นอย่างไรนั้น ตามมาดูกันครับ

การเขียนหน้าเว็บแบบ Elastic Layout มีสูตรที่ผมคิดขึ้นมาง่ายจากปกติ ฟ้อนท์ไซท์ 16px ซึ่งเป็นค่ามาตรฐานของบราวเซอร์ทั่วไป กับค่าเฉลี่ยนความกว้างหน้าเว็บที่ 950px ถ้าตั้งค่า body ให้ฟ้อนท์ขนาด 80% ของ 16px หรือ 0.8em ค่าความกว้างของ div หลักจะอยู่ที่ประมาณ 74em ค่าความกว้างเบื้องต้น ถ้าเรายึดเอาไว้ว่าจะใช้เท่าไหร่แล้ว อย่าพยายามเปลี่ยน เช่น ถ้ามีคนมาบอกว่า ตัวหนังสือในหน้ามันเล็กไป ขยายขึ้นอีกได้ไหม คำตอบคือได้ แต่ ขนาดหน้าเว็บจะขยายตาม เช่น ถ้าเราเปลี่ยน ขนาดตัวหนังสือจาก 80% หรือ 0.8em ไปเป็น 85% หรือ 0.85em หน้าเว็บจะยายกลายเป็นกว้างประมาณ 1008px ทันที ไม่ใช่ 950px อย่างที่เป็นตอนแรก จึงให้พึงระวังตรงนี้ไว้ด้วยนะครับ ถ้าเปลี่ยนไปแล้วอย่าลืมไปลดขนาดความกว้างของ div หลักลงไปด้วย

สำหรับใครที่จะหด ย่อ หรือขยายหน้าให้กว้างกว่านี้ก็เลือกปรับแต่งลองเล่นตามสบาย

ผมค้างเอาไว้จากบทความก่อนหน้า เกี่ยวกับการเขียน CSS Layout แบบ เต็มหน้า ตอนนี้มาดูกันต่อว่า ถ้าจะทำเป็นแบบ สามคอลัมน์ต้องลดและเพิ่มตรงไหนบ้าง เพื่อที่จะจัดหน้าให้เข้าที่ได้ง่ายที่สุด

สำหรับคนที่ยังไม่ได้อ่านรูปแบบการเขียนเลย์เอ้าท์ แบบต่างๆ สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ CSS Layout ในรูปแบบต่างๆ และ CSS Liquid Layouts (การเขียนเว็บเต็มหน้าแบบ 100%) จะได้เข้าใจการเขียน สามคอลัมน์แบบนี้มากยิ่งขึ้น

สิ่งที่เพิ่มเข้ามาในการเขียนแบบ สามคอลัมน์ีนี้ก็คือ ข้อมูลฝั่งขวามือ ซึ่งผมใช้ คลาส .added-content ลักษณะการเขียน ผมเขียนต่อจาก class .sidebar ก่อนที่จะขึ้น content จริง แล้วสั่ง float: right เพื่อที่จะให้กล่องลอยไปอยู่ด้านขวา และกลับไปที่ class .content จากเดิมที่ มี margin ทางฝั่งซ้ายอย่างเดียว กลายมาเป็นการเขียน CSS แบบ short hand อยู่ในการสั่ง shorthand property คือ margin: 0 21%; (เดี๋ยวจะมาเล่าอีก ในโอกาสต่อไปครับ) เมื่อเพิ่ม margin เข้าไปฝั่งขวา ก็จะเกิดช่องว่างเพิ่มอีก 21% เพื่อที่จะเหลือไว้ให้ .added-cotent เข้าไปสิงอยู่ได้พอดี

ก่อนหน้านี้ผมได้เขียนอธิบายคร่าวๆ ไว้แล้วว่า การเขียน CSS Layout มีรูปแบบคร่าวๆ กี่แบบ อย่างไรบ้าง ตอนนี้มาดูกันในแบบแรกเรื่อง Liquid Layout ทั้งแบบ 1 คอลัมน์ 2 คอลัมน์ และ 3 คอลัมน์

หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าการเขียน CSS เพื่อกำหนดการแสดงผลของ หน้าเว็บนั้นมีอยู่มากมายหลายแบบ แต่ละแบบมีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไปตามลักษณะ และการผสมผสานโครงสร้างการทำงานของผู้เขียน CSS เองเป็นสำคัญ

อาจจะเป็นเรื่องไม่สำคัญที่เราต้องมารู้เรื่องว่า CSS แต่ละอย่างมันเรียกว่าอะไร แต่ดูๆ ไป ดูๆ มา มันก็คงบอกว่าไม่สำคัญไม่ได้ เพราะมันเป็นเรื่องที่ต้องทำความเข้าใจ ถึงแม้ว่าเราไม่จำเป็นต้องเอาไปท่องจำ แล้วนำไปสอบเรียนต่อในสถาบันการศึกษาไหนก็ตาม แต่ว่าโครงสร้างหลักของ CSS ที่เรายึดว่าจะใช้ในงานแต่ละแบบ ถือเป็นข้อกำหนดการออกแบบหน้าเว็บที่สำคัญในระดับหนึ่งเลยทีเดียว

หลักๆ แล้วโครงสร้างเลย์เอ้าท์ของ CSS ที่ใช้เขียนควบคุมหน้าเว็บมีอยู่ 5 แบบ โดยแต่ละรูปแบบยังมีข้อแตกต่างในตัวของมันเองปลีกย่อยลงไปอีก แบบไหน เหมาะสมกับงานใดก็ขึ้นอยู่กับคนทำงาน ว่าจะเลือกให้อย่างไรให้เหมาะกับงานของตัวเอง

มาดูกันคร่าวๆ ว่าเลย์เอ้าท์ แต่ละแบบมีอะไรบ้าง ผมอาจจะเขียนเอาไว้ไม่ค่อยละเอียด แต่ก็อย่างว่าเรื่อง CSS มันเป็นแนวเฉพาะเจาะจงของใครของมัน เอาไปต่อยอดกันเองนะครับ

1. Liquid Layout (การวางหน้าเว็บแบบเต็มหน้า)

การเขียน css xhtml layout แบบแสดงผลตามความกว้างของหน้าจอ โดยกำหนดความกว้างแบบเปอร์เซ็นต์นี้ หมาะสำหรับเว็บที่มุ่งเสนอเนื้อหามากๆ เป็นสำคัญ เช่นเว็บที่นำเสนอข่าว โดยที่รูปแบบการนำเสนอถูกลดบทบาทลงไป แต่เนื้อหาจะถูกดันขึ้นมาทดแทน เราจึงไม่สามารถไปกำหนดการออกแบบได้มาก เพราะขนาดของความกว้างจะขึ้นอยู่กับหน้าจอผุ้ใช้เป็นสำคัญ การออกแบบจึงถูกจำกัดลงมาด้วย

การเขียน Liquid Layout ข้อจำกัดอีกรูปแบบหนึ่งที่มีคือ การวางโครงสร้างของ Element ในกรณีที่เป็น 3 Columns ทำให้ Column ตรงกลางส่วนของข้อมูลหลัก จะถูกนำไปเขียนไว้เป็น Element สุดท้าย เพื่อที่จะใช้ CSS จัดการแสดงผลได้ถูกต้อง

ข้อดี

ใช้พื้นที่หน้าจอได้ประโยชน์ อย่างเต็มที่กับการนำเสนอเนื้อหาของเว็บไซท์

ผู้ใช้สามารถเลือกใช้ขนาดตัวหนังสือได้โดยที่หน้าเว็บไม่ผิดเพี้ยนไป

ข้อเสีย

ไม่สามารถใช้กราฟฟิคหวือหวา หรือรูปแบบเฉพาะบางอย่างในหน้าเว็บได้