CSS

browser ทุกวันนี้ ต่างก็ถูกพัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้เราสร้าง layout จาก css ได้ง่ายมากขึ้นด้วย float เป็นทางเลือกหนึ่งที่นิยมนำมาใช้ในการวาง layout ด้วย css แต่มันก็ไม่ใช่ทางออกทางเดียวนะครับ เพียงแต่ว่ามันง่ายในการใช้งาน ง่ายในการควบคุม เลยทำให้เป็นที่นิยมกันแพร่หลายมากกว่าวิธีอื่น ๆ

จากที่โอ๊ตเขียนไปเมื่อหลายเดือนก่อน ในบทความ “แนวทาง ในการแก้ไขปัญหา Float Model” ในส่วนของ css hack นั้น วันนี้ผมจะพูดถึง float จาก basic ไม่รู้ว่าจะง่ายพอเข้าใจ หรือ ทำให้งงกันไปใหญ่ ไม่รู้นะ เพราะหลายอาทิตย์ที่ผ่านมานั้น ใน webboard กับหลายคำถามที่ผมได้เข้าไปอ่าน ตอบบ้างไม่ตอบบ้างไม่ว่ากันนะ ยังเห็นว่าเป็นปัญหาเดียวกันอยู่ ซึ่งหลาย ๆ คนเห็นเป็นสิ่งที่งอกง่อยควรมองข้ามไป แต่ฐางคนเข้าใจว่าสิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานที่ดีในการปูพื้นเพื่อพัฒนาตนเองนะครับ (พออ่านถึงตอนนี้มีใครเดือดดาล ก็กด “9” หรือ ชื่นชอบกด “4” กด กด กด) จุดประสงค์จริง ๆ แล้ว คืออยากจะปูพื้นฐานให้แน่น ๆ กันมากกว่า ไม่อยากฝึกให้ทำอะไรฉาบฉวยพอเอาตัวรอด พอทำได้ ภาษาบ้านผมเรียก “พอก่ำก่า” “พอกะเทิน” “โชว์กล้ามดาก” หรือ คนกรุงเรียก “เกรียน” นั่นเอง แล้วไปบอกว่าเอ้ย กูทำได้ กูเก่ง …. (ช่าง “ตื๊ดดด” พวกเขาเถอะครับ) เข้าเรื่องดีกว่า

หลายคนอาจจะไม่ค่อยสนใจเท่าไหร่ว่า ลักษณะการเขียน CSS Selector ที่ใช้อยู่นั้นมันเรียกว่าการเขียนแบบไหน รู้แค่เพียงว่ามันใช้ประโยชน์ อย่างไรและเขียนแบบนี้แล้วแสดงผลแบบนั้นเป็นสำคัญ โดยหลักๆ แล้ว Class Selector (.) และ ID Selector (#) มักจะถูกนำมาใช้งานมากและบ่อยที่สุดก็น่าจะว่าได้ แล้ว Selector แบบอื่นที่เราเห็นหละ มันเรียกว่าอย่างไร มีหลักการใช้งานยังไงกันบ้าง

ตอนนี้ผมจะขอยกตัวอย่างการเขียน CSS ในการควบคุมการแสดงผลของ Navigation แล้วขออธิบายเป็นลำดับไปนะครับ โดยในที่นี้อยากจะเน้นไปที่การเขียน CSS แบบ Descendant selectors เป็นหลัก แต่ไม่ได้หมายความว่าผมจะละเลยการอธิบายเรื่องราวการเขียน CSS ในรูปแบบอื่นๆ ไป

Descendant selectors คือการเขียน CSS แบบสืบทอดคุณสมบัติตามแบบฉบับลูกหลานของ Element ใดๆ ที่อยู่ภายใต้ Element หลักที่เราสั่งงาน เช่นตัวอย่างต่อไปนี้จะแสดงถึง h1 ซึ่งเป็น ลูกของ div จะทำงานก็ต่อเมื่อ อยู่ใน div เท่านั้น

CSS3 เริ่มเขียนเริ่มใช้กันได้แล้ว หาซื้อได้ตามร้านโชวห่วยทั่วไป แต่ อะไรกันแค่เพียง CSS1 กับ CSS2-2.1 ยังเขียนไม่หวาดไม่ไหว จะจู่โจมสู่ไตรภาคกันแล้วหรือ ค่อยๆ เขียนค่อยๆ เพิ่มกันไป จะให้ผมมาเขียนเชียร์แบบบ้าพลัง

กลับมาหา CSS

ถือได้ว่าเราห่างหายจากการเขียนบทความที่เกี่ยวข้องกับ CSS อย่างเดียวโดยตรงไปนาน เพราะทั้งผม (พร อันทะ) และ รดิส (radiz) ต่างพยายามเบี่ยงเบนความสนใจของทุกๆ ท่านไปที่เรื่อง Semantic web, Web Standards และเรื่อง XHTML นานพอสมควร ไม่ใช่ว่าพวกเราจะเลิกสนับสนุนหรือแนะนำเรื่องราวเกี่ยวกับ CSS กันแล้ว แต่เพียงแค่หันไปบอกเล่าเรื่องที่มันสำคัญมากยิ่งกว่า CSS แค่ชั่วคราวแค่นั้นเองครับ เพียงเพราะแค่อยากให้เข้าใจเรื่องราวของการเขียนเว็บตรงและเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน กระนั้นก็ยังหวั่นๆ ว่ามันจะไปทางเดียวกันได้หรือไม่ ต้องรอดู

มาถึงตอนนี้ ผมคงเริ่มที่จะกลับเข้ามาหาเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับ CSS มากยิ่งขึ้น ตามการเปลี่ยนแปลงของเวลา แต่คงเป็นอะไรที่ซับซ้อนมากกว่าเมื่อก่อนมาก เพราะต้องเขียน CSS ให้รองรับในฉบับของ Semantic Web

สงครามบราวเซอร์ จุดเริ่มต้นของจุดจบ

การจัดวาง layout เพื่อใส่ content ในเวปนั้น เราสามารถใช้ได้ทั้ง การกำหนด position หรือการใช้ float ซึ่งทั้งสองมีรูปแบบการใช้ที่แตกต่างกัน โดยในที่นี้เราจะพูดถึงการใช้ Float กับการจัดวาง Layout โดยสิ่งที่จะเจออย่างแรกคือ ปัญหาการใช้ float กับ block element ซึ่งอยู่ใน block element ที่เป็น  container แล้วตัว container ไม่ยืดตามเนื้อหาของ  block element ที่ใช้ float

ดังตัวอย่าง: css ที่ใช้คือ

ผมเชื่อว่าหลายคนคงเคยมีปัญหากับการที่ต้องออกแบบ CSS สำหรับ Layout ที่ถูก design มาหลาย ๆ column แล้ว column เหล่านั้นต้องมีความสัมพันธ์กันเมื่อ content ของฝั่งใดฝั่งหนึ่งนั้นยืดออกในแนวตั้ง อีกข้างก็ต้องยืดตามเท่ากันแม้ว่าจำนวน content ที่อยู่ด้านในนั้นจะไม่เท่ากันก็ตาม ถ้าเป็นเมื่อก่อนผมจะใช้วิธีทำ background picture มาหลอกเอาที่ block element หลัก หรือ ไม่ก็เขียน CSS hack ต่าง ๆ เท่าที่จะหาได้ หรือ เคย bookmark เก็บ ๆ เอาไว้ ถ้าจนปัญญาจริง ๆ ก็คงต้องพึ่งเจ้า czarft แห่ง thaiNUI.com เพื่อนสนิทคนนี้ ให้ช่วยเรื่อง Javascript แต่เมื่อเดือนที่แล้วผมได้ถูกเปิดหูเปิดตาด้วยการคิดนอกกรอบอย่างสร้างสรรค์ (จริง ๆ นะ ไม่เหมือนใครบางคน) ของ Alan Pearce ทำให้ผมได้เห็นว่าบางทีเราก็ควรจะมองจากมุมข้างนอกบ้างก็ดี อย่างน้อยชีวิตก็ไม่ได้อยู่ในกรอบแล้วกรอบอีก ไปซะหมด (ต้องปีนให้หลุดกรอบ แม้นมันจะมีหลาย ๆ กรอบ ก็ต้องพยายามข้ามออกไปบ้าง)

Pearce กล่าวว่าเขาได้พยายามใช้ idea จากที่ designer หลาย ๆ คนที่เขียนเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้แล้วตาม blog ต่าง ๆ แต่ก็ยังไม่ได้สิ่งที่เขานั้นต้องการอย่างแท้จริงเพราะบางวิธีนั้นก็เป็นวิธีที่ใช้กับ multi-column design แบบธรรมดา ๆ หรือ เป็น elastic อย่างที่เขาต้องก็จริงแต่ว่ามันยังคงมี bug ในหลาย ๆ browser เขาจึงเริ่มมานั่งทบทวนด้วยตัวเองแล้วลองมองต่างมุมจากหลาย ๆ บทความที่เขาได้อ่านผ่านมาดู สิ่งที่เขาคิดได้คือ การใช้ border ให้เป็นประโยชน์… อย่างไรล่ะ? มาลองคิดตาม concept ที่เขาคิดขึ้นมาในหัวดู concept มันมีอยู่ว่า

เมื่อเราใช้ !important เติมท้าย value ของ property ใดใดของ CSS โมเดิร์นบราวเซอร์ส่วนใหญ่นั้นจะเลือกทำตามคำสั่งนี้ แต่ทว่า IE6 หรือ เวอร์ชั่นต่ำกว่านั้น จะมีปัญหากับเจ้า !important นี้ คือ เมื่อมีการเขียน prooperty เดียวกันซ้ำเข้าไปใน attribute เดียวกันอีกครั้งนั้น เจ้า IE6 หรือ ในเวอร์ชั่นต่ำกว่านั้นจะทำตาม property ตัวเดียวกัน ที่เขียนไว้ล่างสุดแทน

พูดง่าย ๆ ว่ามันไม่เห็น priority value ของ !important ด้วยเหตุนี้เราสามารถเอาไปประยุกต์ใช้ในงานต่าง ๆ ของเราได้ ดังตัวอย่าง

p {background: green !important; background: red; }

เมื่อคุณลองนำไปเปิดใน modern browser ตัวหนังสือทั้งหมดใน p จะแสดงผลเป็น paragraph ที่มีสีพื้นหลังเป็นสีเขียว แต่ใน IE6 หรือ ต่ำกว่าจะแสดงเป็นสีแดงแทน

หวังว่าคงเป็นประโยชน์ในการนำไปใช้ครับ ขอโทษที่ไม่ได้เขียนเกี่ยวกับการ hack นาน